Aita Larramendi euskaltzale aitzindariaren aldeko lore-eskaintza egin dute

Xabier Lasa 2024ko urt. 29a, 19:03

Manuel Larramendi euskal pentsalari eta euskaltzalea gogoan hartu dute Larramendi Bazkuneko kideek udal ordezkariekin batera Goikoplazan, gaur eguerdian. Josulagun andoaindarra gaurko egunez, orain 257 urte hil zen Loiolako Santutegian, 76 urte zituela. Bazkuneko kideek “Euskal Herriak ahaztu eta baztertu duen aita Larramendi aitzindari handiari” gorazarre egin nahi izan diote era horretan.

Bazkunak ohar bidez azaldu duenez egunotan, Larramendik eta bere idatziek zentsura jasan zuten kongregazioan bertan, estatu-arrazoiak zirela medio.

Horrela, bera hil eta berehala, “Loiolako aita nagusiak Larramendiren langela guztiz eta gotor ixteko jasota zuen agindua bete zuen; “ez dadila bere langelatik paper txatal bakar bat atera, ez dadila inor bertara sar” aginduta zion Valladolidetik Idiakez aita probintziaburuak. “Bidal egizkidazu denak bil-bil eginda honantz”.

Josulagundian gerta zitekeenagatik uzkur zirela adierazi du Larramendi Bazkunak. “Beldu ziren, oso, Carlos III erregeak eta bere ministroek ez ote zituzten zigortuko, Jesusen Lagundia jotzen baitzuten Espainiako Erresumak bizi zuen arazo ugariren erantzule... Horregatik galarazi zioten Larramendiri azken urteetan ezertxo ere argitaratzea, asko zen arren idatzita zuena gazteleraz eta, berak Gandara gernikarrari aitortu bezala, baita euskaraz ere. Isiltzekoa ez zen gizon hura isildu egin behar zen nola edo hala”.

Zentsura ariketa horrek zer eragin zuen gogorarazi du Bazkunak: “Euskararen lehen gramatika, euskal literatura hegoaldean sortu eta bizkortzeko argitara emandako hiztegi handia, euskararen bere apologia eta beste hainbat lan... Euskaldunon kontzientzia sortu zuen gizona, aitzindaria, galbideari bihurgunea eragin ziona, mutu utzi zuten eta Valladolidera eramandako idatzietako asko betirako galdu ziren, baita euskarazkoak ere…”.

AIURRI hedabideak eskualdeko nortasun hitzak jaso eta zabaltzen ditu. Harpidedun eginda, tokiko albisteak euskaraz lantzen dituen komunikabidea babestuko duzu.
Egin AIURRIkide!