Familian aurrekaririk ba al zenuen?
Juan Jesus Elosegi: Lehenengoa naiz familian, aurretik ez dago langintza honetan aritutako inor. Gu sukaldaritza mundutik gatoz. Sukaldaritza ikasi genuen eta ikastaroetan, astebete sukaldaritza eta astebete gozogintzako klaseak izaten genituen. Bi gauzak lotuta daude.
Eta konturatu zinen gozogintza zenuela gustukoen?
J.J.E.: Emazteak sartu zidan harra Leongo ikastaroetan eta gero urte eta erdi Alacant-en pasata, zerbait jartzeko gogoa bagenuen eta errazago ikusten genuen gozotegi bat jartzea jatetxe bat jartzea baino. Eta asmo horrekin toki baten bila hasi eta Urnietan “erori” ginen. Irailaren 15ean bete ziren 11 urte hemen gozodenda ireki genuela.
Zer nolako esperientzia izan da?
J.J.E.: Hasieran guk ere zalantza ugari genuen, baina orain pozik gaude. Ezin gara kexatu. Zerotik abiatu ginen bi gazte gara eta batzuetan gogorra izanagatik esperientzia oso polita da.
Irakasle berezirik izan duzue?
J.J.E.: Denetatik ikasten da zerbait, batzuk oso onak izan dira, baina agian gehiena markatu gaituena Alacant-eko Francisco Torreblanca izan da, Erregearen semearen ezkontzako postrea egin zuen gozogilea.
Lehengaia ere oso garrantzitsua izango da ba?
J.J.E.: Oinarrizkoa da kalitate maila bat hartu eta lan egiteko moduan lerro bat markatzea eta noski, ondoren horri eustea. Gorabeherak izango dira, baina zure ezberdintasuna markatzen duzu edo ez daukazu zereginik. Gaur egun merkatua oso zaila dago.
Nongoak dira zuen bezeroak?
J.J.E.: Gehienak, eguneroko bezeroak, Urnietakoak dira, baina badaude kanpotik etortzen diren batzuk, Andoainetik, Hernanitik edo Donostiatik ere.
Zer diozu gaur egungo ogiari buruz?
J.J.E.: Jendearen beharrak aldatu egin dira, jateko era ere bai. Lehen dena zegoen murriztuagoa eta gaurko egunean aukera zabala dago zentzu guztietatik begiratuta, eta hori ona da.
Eta hainbatetan erabiltzen den masa izoztuari buruz?
J.J.E.: Beste aukera bat da. Izoztua oso ondo ateratzen da, freskoa ere bai. Agian garrantzitsuagoa da makinaria prestatzea bakoitzak eskaini nahi duen ogia ateratzeko. Gaur ogi txarra aurkitzea zaila da, gero noski, gehiago edo gutxiago gustatuko zaizu bat ala bestea, erreagoa edo zuriagoa...
Gozo gauzak debekatuaz eta abar, medikuak zuen aurkakoak dira?
J.J.E.: Jendea asko zaintzen da. Osasuna da lehenengoa, baina nik beti esaten dut bere neurrian janda ezer ez dela txarra. Gehiegi janez gero, zalantzarik gabe, bere faktura pasatzen du.
Zein alde dago zuek egiten duzuen lanaren eta gozogintza industrialaren artean?
J.J.E.: Oinarrizko lehengaia desberdina da. Baita ere, guk kontuan izan behar da guk kontserbatzailerik ez dugula erabiltzen, gure produktuetan iraungitze data berehalakoa da. Esne-gainean eta arroza begetalak bezalako produktuetan nabaritzen da gehiena, baina suposatzen dut bere neurrian janez gero osasunarentzako ez direla kaltegarriak.
Egutegiak markatzen dizue lana.
J.J.E.: Hala da, urtea, errege eguneko erroskoarekin hasten dugu, eta gero besteak beste San Blaseko opila, San Valentin eguna, aitaren egunerako San Joseren txirbilak, amaren egunerako bonboiak, San Markos eguneko opila, udan etxeko izozkiak, Santu Guztietan buñueloak eta santuen hezurrak, eta nola ez, Gabonetako turroiak, mazapanak, polboroiak…
Turroigintza Alacanten ikasi zenuten?
J.J.E.: Alacant-en txokolateari buruzko hainbat gauza ikasi genuen, baina gero Asturiasen eta abar izan ginen. Toki bakoitzetik gustatzen zaiguna hartu eta gero etxean gure gustuko produktua egiten dugu. Guk egiten dugun turroi produkzioa ez da izugarria baina egindakoa gutxi gora-behera ondo saltzen dugu.
Eta udako izozkiak?
J.J.E.: Harrera ona dute, naturalak dira, esnea, azukrea eta bakoitzaren zapore naturalarekin eginak daude, dagoeneko nahiko ezagunak dira Urnietan.
Bere nortasuna duen Euskal gozogintzarik ba al dago?
J.J.E.: Adibidez Tolosan badaude hainbat berezitasun, teilak, xaxuak… Urte batzuk badaramatzate beraien artean elkartu eta hori bultzatuz. Badaude gozogintzan tradizio handia duten beste herri batzuk ere, Azpeitia, Bergara, Eibar, bakoitza bere ezaugarri propioekin. Baina, euskal gozogileen artean ez dago harreman berezirik. Bakoitza geure aldetik gabiltza.
Janari light-ak modan daude.
J.J.E.: Bai, jendeak galdetzen du ea zerk gizentzen duen gutxien, zerk daukan koiperik gutxien, baina miraririk ezin dugu egin, hemen akabatzen ez duenak gizendu egiten du. Saiatzen gara azukre asko ez erabiltzen, eta gure produktuak ez dira hain betegarriak. Bezeroek ere hori esaten digute.
Umeak gozoki eta postrera hurbiltzeko…
J.J.E.: Umeak berez ez du asko jango, gehienez ere gauzak probatu egingo ditu. Aukera zabala dago eta txokolate zati bat edo figura bat emanez hasi gintezke.
Zein zentzumen da garrantzitsuena zuen produktuen aurrean jartzean?
J.J.E.: Lehenengo sentsazioa bistarena da. Erdia baino gehiago bistatik sartzen zaigu eta nik garrantzi handia ematen diot. Dekorazio polit bat eginez produktuak txukun aurkeztea oso garrantzitsua da.
Krisia nabaritu duzue?
J.J.E.: Bai, azken urte eta erdian edo horrela nabaritzen da, eta normala da. Gu azken finean bizio bat gara, ez gara lehenengo beharreko produktuak egiten ari.
Adibidez, tarta bati laguntzeko, zein da edari egokiena?
J.J.E.: Zaporearen arabera, izan liteke betiko xanpain fresko bat, edo zerbait bereziagoa. Ardo goxo bat, txokolatearekin moskatel pixka bat, edo besterik gabe ardo arrunt bat. Garrantzitsuena da bakoitzak gustura edango duen zerbait izatea.
Etxean postreak egiteko ohitura galtzen ari da…
J.J.E.: Orokorrean gero eta gutxiago sukaldatzen da, orduan postreak, normala denez, are eta gutxiago.
Inor etorri al zaizue errezetaren batekin?
J.J.E.: Bai pertsona bat etorri izan zaigu bere errezeta bat guri ekartzera. Berarentzako altxor bat zen eta guk bere errezeta horren berri izatea nahi zuen.
Zure postre gogokoena?
J.J.E.: Flan bat.