Etxean egindako ogi goxoa

Antzina, etxe eta baserri gehienetan egiten zen ogia. Larraulen ohitura hori berreskuratu dute eta Azoka berezian jarritako postuan dastatu ahal izan zen haiek egindako ogi goxoa.

Pili Otaegi, Aitziber Mendiola eta Ainhoa Martin okin bikainak dira. Ez da denbora asko ogia egiten hasi zirela, baina ederki ikasi dute. “Eskola atarian bildu ginen egun batean eta ogiaz hitz egiten hasi. Hiruok egin izan genuen noizbait eta bakoitzak errezeta ezberdina zuen. Azoka berezia ez zegoen urruti eta ogi postua jartzea erabaki genuen. Azokarako lau bat aste falta zirela hasi ginen proba ezberdinak egiten, bakoitza bere etxean eta norbere errezetarekin. Proba ezberdinak eginez ikasten da ogia egiten eta guk ere horrelaxe egin genuen. Azokan postua jartzea erabaki genuen eta oso harrera ona izan genuen. Bakoitzak bere ogia aurkeztu zuen, eta probatzeko jarri genituen, bakoitzak gustukoen zuena erosteko aukera izan zezan, izan ere, zapore ezberdinekoak ateratzen baitira”, dio hirukoteak.
Prozesu ezberdinak jarrai daitezke ogia egiteko. Aitziberrek eta Pilik berantzagina erabiltzen dute ogia egiteko: “Irin fermentatua da berantzagina. Bederatzi egunez eduki behar da irina urarekin nahastu eta fermentzatzen. Zaila da berantzagina etxean ondo egitea, erraz galtzen delako. Ogiari oso zapore ezberdina ematen dio, mikatzagoa”, azaldu du Pilik.

Berantzagina, ura, irina eta gatza
“Berantzaginarekin ogia egiteak denbora eskatzen du. Arratsalde edo goiz oso bat behar da eta inprobisaziorako tarte txikia uzten du. Masa prest dagoenean sartu behar da labera, ezin da gerorako utzi. Horrez gain, masa loaldian edo deskantsuan dagoenean, oso garrantzitsua da tenperatura zaintzea, bestela ez delako behar bezala igotzen”, dio Aitziberrek.
Berantzaginarekin egindako ogiak hiru loaldi behar izaten ditu: “Berantzaginari ur epela eta irina nahasten zaio lehendabizi, eta zapi batekin estalita, hamabi orduko loaldia utzi behar zaio. Tamaina bikoizten du lehen loaldi horretan. Lortzen den masa horretatik pixka bat gorde behar da hurrengo batean erabili ahal izatekoeta gainontzekoari irin gehiago, gatza eta ur epela gehitzen zaizkio. Zereala, intxaurrak edo beste osagairen bat bota nahi bazaio ere, bigarren loaldia hasi baino lehen egin behar da. Mamia harroxeagoa ateratzea nahi badugu, legamia bota diezaiokegu prozesuko momentu horretan. Bi ordu eta erdikoa izaten da loaldi hori. Ondoren, masak haizea har dezan ondo landu behar da. Moldea olioztatu, forma eman, gaikaldean ebaki batzuk egin, eta ordu erdiz deskantsatzen utzi ondoren, labean sartzen da. 180 eta 200 gradu ingurura mantendu behar da, ordubetez”.

Legamiarekin
Ainhoak legami prentsatua erabiliz egiten du ogia. “Osagai guztiak nahastu eta ondo landu behar da. Toki bero batean utzi behar da lortutako masa, loaldia egin dezan. Ondoren, labean sartzen da”, azaldu du. “Poz berezia ematen du norberak egindako ogia jateak. Kalitate oneko ogia jaten ari zarela dakizu eta lana ematen badu ere, oso gustukoa dut”, gaineratu du. “Okindegietan erosten diren barra luze horiek 30 gramu inguru pisatzen dute. Etxean 300 gramu inguruko ogiak egiten ditugu eta astebete erraz iraun dezakete”, dio Aitziberrek. “Kalitateari begiratuz gero, okindegietako ogiak garesti xamarrak iruditzen zaizkit. Momentuan bertan jaten baduzu goxoa egoten da, baina ordu batzuk pasaz gero, ez dago jaterik. Etxean egindakoarekin ez da hori pasatzen”, gaineratu du Ainhoak.
“Umeekin egiteko oso polita da. Izugarri gustatzen zaie masa egiten aritzea. Nire semeak, Anderrek, oso ondo pasatzen du ogia egiten. Beretzako ogi txiki bat egiten du eta oso pozik jaten du gero”, dio Ainhoak.
Aurtengo azokan izandako arrakastak bultzatuta, datorren urterako ere animatuta dago hirukotea: “Zailena egin dugula uste dut. Martxan jarri eta ogia egiten ikasi dugu. Eginaren eginez, errazagoa izango da datorren urterako”, Aitziberren ustez.
AIURRI hedabideak eskualdeko nortasun hitzak jaso eta zabaltzen ditu. Harpidedun eginda, tokiko albisteak euskaraz lantzen dituen komunikabidea babestuko duzu.
Egin AIURRIkide!