Joxepa Usandizaga Murgiondo Serorategi baserrian San Roke egunean jaio zen, 1930eko abuztuaren 16an (nola diren gauzak!), eta joan den asteazkenean, abuztuaren 14an eman zuen azken hatsa.
Milagros Ieregi Arregi, berriz, Jeneralenean (Elizagarate Aundi) 1935eko urriaren 27an etorri zen mundura, eta abuztuaren 16an, 88 urte zituela hil da.
Ieregiri astelehenean, abuztuaren 19an egingo diote azken agurra, San Martin parrokian, 18:30etik aurrera. Egun berean hildako Anttoni Aierberen eta bien aldeko hileta izango da ospakizuna, hain justu.
Jendartekoak eta hiztun apartak ez ezik, oroimen oparoko emakumeak izan dira benetan, orain asko ez dela gaixotasun hilkorrek kolpatu dien arte.
Oroituz elkarteko kideok beraiekin solasaldi atseginak egiteko aukera paregabea izan dugu azken hilabeteetan, gozamen ederra izan da eurekin hizketaldia edukitzea, benetan!
Makina bat kontu jakingarri azaldu zizkiguten Buruntzako auzoaren, bere auzokideen, San Roke eta bere ermitaren, edota, auzo-jaien gainean. Eta alde horretatik, esker oneko azaldu beharrean gara biekin. Eta nola ez, aitortza horrekin batera, doakie doluminik sentikorrenak euren senitartekoei.
Joxepak eta Milagrosek, iragan jakin baten deskripzio soziala, kulturala, etnografikoa… egiten lagundu digute. Beren testigantzak zein auzoko beste zenbait bizilagunenak ezinbestekoak egin zaizkigu azken aldian argitara eman dugun “Jainkoagatik eta Espainiagatik eroritakoen” Buruntzako gurutze frankista liburua osatzeko.
Bi emakumeek, beren kontakizunekin, besteak beste, nahiko argi deskribatu zizkiguten Buruntzako bizi-komunitatearen nortasuna eta bere ezaugarriak; nabarmen azaldu ziguten gure aurreko belaunaldiek (badoazenak poliki-poliki gure artetik, bizi-legeari jarraiki) nola maite zituzten Buruntza auzoa eta auzotarrak, zenbateko debozioa zor izan zioten Roke santuari zein bere ermitari, zer nolako grinarekin eta alaitasunarekin ospatzen zituzten bertako jaiak…
Benetan bizi egiten baitzituzten auzoan antolatzen edo ospatzen zituzten edozein eratako ekitaldi publikoak, usadioak…
Urrutira gabe, Milagrosek, besteak beste, seroraren ardurak hartu izan zituen Clotilde Iturralde bizilagunarekin batera, San Roke baselizan urtetan eta urtetan. Santuaren irudia eta irudia babesten duen eraikin erlijiosoa txukun edukitzeaz aparte, Jeronimo bere anaiak Aste Santuko Gurutz-biderako 60ko hamarkadan eraiki zituen hamalau gurutzeak mimoz zaindu izan zituen, osasunak utzi izan zion bitartean.
San Rokeren hiru irudi, historian barrena
Makina bat xehetasunen artean, Buruntzako baselizak ezagutu izan dituen San Roke santuaren hiru irudien kronika eman ziguten jakitera Joxepak zein Milagrosek. Ez baitzen nolanahiko gertakaria izan beren belaunaldiko kideentzat.
XX. mendearen lehen hamarkadan eraiki zuten baseliza, eta orduan ipini zuten San Rokeren lehenbiziko irudia.
1930eko abuztuaren 16an, lehenbiziko santua kendu, eta bigarrena jarri zuten. “Ni jaio nintzen egunean bertan, santua jarri zutela esaten zidaten etxean beti” adierazi zigun Joxepak poztasun puntu batekin.
Azkenik, 1963ko San Roke egunean, auzotarrek hirugarren santua ipini zuten.
Harrizko santu horrek, bertan iraun du egundaino. Bigarrengoari dagokionez, beheko auzora jaitsi, eta Jeneraleko baserrian eduki zuten zainduta urtetan; azken urtetan, Serorategi baserrian daukate.
2015az geroztik, San Roke eguna ez dute baselizan bertan ospatzen, Kanposantu Zaharreko zelaian edo inguruan baizik. Horretarako, bigarrengo santua Serorategitik ateratzen dute.
