Burujabetza izeneko hautagai-zerrenda aurkeztu zuten Andoainen, baina Tolosaldeko Hauteskunde Batzordeak atzera bota zuen. Taldean erantzun dituzte galderak.
Zer moduz joan zen sinadurak biltzeko kanpaina?
Horrelakoak antolatzea oso zaila da; izan ere, joan-etorriak modu altruistan koordinatu behar dituzten kolektiboak elkartu behar dira, ordutegietara egokitu, bilera-denborak arindu… Kasu honetan, hauteskunde-epeak hain dira astungarriak, hainbesteraino murriztuta daude, zeinean galdera sortzen den: sinadurak abal gisa bildu behar badira, zergatik ez da ematen denbora-epe zabalagoa, Andoaingo edozein bizilaguni sarbidea errazteko?
Zergatik baztertu zen hautagaitza?
NANaren fotokopia bat aurkeztu behar zen sinadurarekin batera, abal gisa. Ez du balio sinatzaileak erroldan egotea; NANaren fotokopia behar dugu gainera. Inola ere ez da erraztu baldintza hori. Gaitzespen handia eragiten du arau horrek, eta egiazki, bizilagun askok adierazi zuten izapide horrek mesfidantza sortzen ziela, eta hori oso ulergarria da. Arau horri aurreko denbora-epea gehitzen badiogu, bi puntu negatibo dira jada, talde berri baten sorrera zailtzeko.
Ilegalizazio-prozesuetan herri-plataformak sortu izan dira Euskal Herrian. Zergatik ez baliatu eskarmentu horretaz?
Ezin dira alderatu hain desberdinak diren bi garai, batez ere, orain, sistema politikoaren sinesgarritasuna oso zalantzan dagoelako eta informazio-iturri ofizialen egiazkotasuna, are gehiago.
Zein profileko pertsonek osatu dute zerrenda?
Gehienek erakunde publikoek benetan nola funtzionatzen duten eta urteetako esperientzia ezagutzen dute, eta ohartuta daude ez dagoela hobetzeko aukerarik. Horiek badakite gure erakundeek okerrera egiten dutela egunez egun, herritarren askatasunak murriztuz, zergak igoz, familia-negozioak ixten ari direla, aisialdia babestuz eta herri osoari berdin mesede egiten dion kulturaren benetako balioa galduz, natura, zuhaitzak eta ibaiak mespretxatuz eta animalien eskubideak inmoralak diren muturretaraino gutxietsiz, diru publikoa gardentasunik eta herritarren kontrolik gabe kudeatuz eta politika fede-ekintza bihurtuz, erlijioa balitz bezala, non sinetsi behar dugun jaun batzuek hitzez esaten dutelako.
Behar adina boto jasoz gero, prest al zeundeten udal-karguak hartzeko?
Ez, ez genuke onartuko udal-dinamika, eta kargua herriaren tresna bihurtuko genuke erakundean sartzeko, udalerriko edozein informazio eskuratzeko benetako gardentasuna lortzeko. Kargua, publikoa denez, aukera eman beharko luke gaur egun eskuragarri ez dagoen informazio guztia eskuratzeko. Esaten dutena esaten dutela, edonor dagoela ere, udalak IFK batekin kudeatzen dira, eta, enpresa gisa bideragarriak izan behar dute alderdiaren interesak betetzeko, beren akordio eta isiltasun konplizeekin batera, egungo arazo larriei entzungor eginez.
Bat al zatozte maiz entzuten den leloarekin, politikari guztiak berdinak direla esatean?
Denak berdinak direla esatea, alderdi politikoei definizio gisa aplikatuta, oso egokia da, eta funtzionamendu berdina eta frogagarria definitzen du, non guztiek agenda bera betetzen duten agresibitate edo diplomazia handiagoarekin edo txikiagoarekin. Gaur egun, sinesgarritasunik eza guztiek antza izatearen ondorio da: ustelkeria-kasuak, zigorrak, gezurra...
Politikatik bizi diren pertsonen kasuan, denak ez dira berdinak, baina, alderdi politiko baten barruan, benetako aldaketak egiteko gaitasuna ia hutsaren hurrengoa da. Aldaketa estetikoak dira, eta denborarekin perbertitu eta deuseztatu egiten dira.
Ez duzue sinesten alderdi politikoetan, ez politikarietan, ez partitokrazian. Baina zuetako batzuk aurreko legegintzaldietan aurkeztu izan zarete alderdien pean.
Duela urte batzuk, oraindik uste zen barrutik aldaketak egiteko aukera zegoela, eta talde alternatiboekin lotutako pertsona askok parte hartu zuten. Egun, askok kolaborazioak eta bilerak egiten dituzte talde politikoekin, baina duela urte batzuetako esperientziek beste era batera jardutera eraman gaituzte. Berriro gogorarazi digute lehengo politikak ez duela oraingoaren antzik, eta legez kanpoko konfinamendu bat bizi izan ondoren, tarte handia ematen duela pentsatzeko zerbitzu juridikoek ez dutela gu defendatzeko gaitasunik, eta krisi politiko-sanitarioko urte hauetan irabazten atera dela.
Antzinako demokrazia berreskuratzea eta batzarren bidez autoantolatzea proposatzen duzue.
Erreferentzia eta hemeroteka ugari daude udalerrien kudeaketa eta bizilagunen arteko bizikidetza nola lantzen ziren azaltzen digutenak, eta argi dago batzuek ezjakintasunagatik, beste batzuek engainatzeagatik eta beste batzuek beren boterea eta interes ekonomikoak, politikoak eta erlijiosoak mantentzeagatik historia ezkutatu dutela, mantentzea ezinezkoa den puntu honetara iristeko. Batzuk jada existitzen dira, eta funtzionatzen ari dira, eta gero eta gehiago sortuko dira herritarrek jakin ahala aukera bakarra direla demokraziaz mozorrotutako diktadura saihesteko.